Een paar maanden geleden ben ik uitgenodigd om lid te worden van een kookclub. Het is geen alledaagse kookclub, maar het gaat om Het Muydensch Genootschap; opgericht in 1829. Je wordt uiteraard ook niet zomaar toegelaten tot deze kookclub; er moet eerst drie keer worden proef gekookt en daarna wordt pas besloten of iemand wel of niet als lid wordt geaccepteerd.
Het was een erg spannende tijd. Binnen de kookclub is er namelijk wat rumoer ontstaan, nadat ik aan de (reeds toegelaten) leden van Het Genootschap had verteld dat in Nederland smaken mogelijk voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking kunnen komen.
Onze cliënte European Food Company is namelijk in rechte betrokken door Levola Hengelo, omdat Levola meent dat de (heerlijke) door onze cliënte vervaardigde Magic Cheese inbreuk zou maken op de auteursrechten op de smaak van haar Heksenkaas. Indien deze vordering zou worden toegewezen, dan zou dat kunnen betekenen dat het koken bij Het Muydensch Genootschap niet meer risicoloos zal zijn.
Tijdens het koken zou dan immers ook door Het Genootschap inbreuk kunnen worden gemaakt op auteursrechtelijk beschermde smaken van andere chef koks.
Gisteren heeft de rechtbank Den Haag vonnis gewezen. Daar waar de Hoge Raad in 2006 nog geschiedenis schreef door als enige in Europa in het zgn. Lancôme Arrest een beroep op de auteursrechtelijke bescherming van een geur te honoreren1, heeft de Rechtbank Den Haag bij haar vonnis2 het beroep op de auteursrechtelijke bescherming van de smaak van Heksenkaas gelukkig niet gehonoreerd.
De Heksenkaas bleek te zijn opgebouwd uit onder meer de basis ingrediënten roomkaas, knoflook en peterselie en de rechter heeft geoordeeld dat het naar haar mening een volstrekt voor de hand liggende keuze is om nog andere kruiden toe te voegen. Uit het vonnis blijkt overigens dat de rechters direct na de zitting (ondanks het vroege tijdstip) de Heksenkaas zelfs hebben geproefd. De rechtbank heeft vervolgens zelf niet kunnen vaststellen dat de smaak van de Heksenkaas anders is dan hetgeen op basis van de ingrediënten verwacht had mogen worden. In juridische bewoordingen: er is geen sprake van een auteursrechtelijk beschermd werk, omdat een persoonlijke stempel van de maker ontbreekt.
Het lijkt er in deze zaak op dat het door de rechter (wederom als enig land in Europa?) juridisch technisch wel mogelijk acht om auteursrechtelijke bescherming van een oorspronkelijke smaak in te roepen, mits het oorspronkelijke karakter van de smaak kan worden omschreven.
Deze laatste mededeling is gisterenavond binnen Het Muydensch Genootschap met luid gejuich ontvangen. Het Genootschap wenst inmiddels een beroep te doen op auteursrechtelijke bescherming van de gisteren aan de Keizersgracht vervaardigde smaken. Het oorspronkelijke karakter van de smaken zijn omschreven en zij vertrouwt erop dat ook een rechter zal kunnen vaststellen dat er sprake is van meerdere auteursrechtelijk beschermd werken.
Uiteraard zal door Het Genootschap worden gecontroleerd of de door haar gecreëerde smaken zonder toestemming mogelijk door andere chef koks in Nederland en daarbuiten worden verveelvoudigd. Sterker nog: het is ondoenlijk om van iedere andere creatieve kok te verwachten dat hij/zij zelfstandig vaststelt of zijn auteursrechten door andere koks worden geschonden. Het is daarom zaak om snel te anticiperen.
Ik heb de voorliggende kwestie besproken en het Muydens Genootschap is bereid om als collectieve organisatie op te treden voor smaakrechthebbenden (en wellicht ook als collectieve verzekeraar voor aansprakelijkheid bij inbreuk. Deze verzekeraar zal door het Genootschap uiteraard zo snel mogelijk naar de beurs gebracht worden ten einde tijdig aan de balans vereisten voor een wereldwijd opererende verzekeraars te voldoen). Het gaat hierbij met name om vast te stellen of door de diverse toprestaurants over de gehele wereld wel of geen inbreuk maken op de auteursrechtelijk beschermde werken van alle smaakrechthebbenden.
Mocht u zich als smaakrechthebbende willen aanmelden, dan moet u uiteraard wel eerst even een keertje komen proef koken.
1 Hoge Raad 16 juni 2006, LJN: AU 8940, Kecofa / Lancôme.
2 Rechtbank Den Haag 4 mei 2017; Levola / European Food Company