Een foto aan iemand geven bij wijze van dank voor een vriendendienst. Klinkt nou niet direct als iets waar problemen uit kunnen ontstaan, toch? Helaas wel…
Wanneer een professionele fotograaf zevenendertig afdrukken nodig heeft van zijn foto’s voor een tentoonstelling in New York, keert hij zich tot een afdrukzaak in Weesp. De fotograaf heeft op het moment van drukken niet genoeg geld en spreekt bij wijze van betaling met de drukker af dat de drukker ook een set afdrukken krijgt. De foto’s worden uiteindelijk twee keer afgedrukt, één voor de tentoonstelling in New York en één om de drukker te bedanken. De set voor de drukker is bovendien ook nog gesigneerd door de fotograaf met een persoonlijke tekst.
Op dit moment is er nog niet zo veel aan de hand, maar nu verkoopt de drukker de foto’s tegen een onbekende prijs door aan een derde. Wat dan? Het is wel een beetje gek, want deze foto’s worden ook in New York tentoongesteld; het zijn dus niet zomaar foto’s zonder enige economische waarde. Daarbij zou je kunnen denken dat de fotograaf, gezien de persoonlijke noot, de bedoeling had om de foto’s uitsluitend aan de drukker te geven. Maar aan de andere kant, wanneer je iets weggeeft aan iemand anders, dan mag die ander toch gewoon zelf bepalen wat hij of zij daar verder mee wilt doen?
Auteursrechten
De fotograaf dacht in ieder geval het eerste. Hij heeft beslag laten leggen op de gesigneerde foto’s die op dat moment bij de derde lagen en heeft een rechtszaak aangespannen tegen deze derde. De fotograaf claimt dat de persoonlijke schenking aan de drukker een vorm van verspreiding van exemplaren is, wat zou betekenen dat zijn auteursrechten op de afdrukken nog niet is ‘uitgeput’. Mocht het auteursrecht nog niet zijn uitgeput, dan heeft de fotograaf nog steeds de zeggenschap over zijn afdrukken.
Eigendom
De rechtbank oordeelt anders. Met de schenking van de afdrukken is de eigendom van de afdrukken van de fotograaf naar de ontvanger gegaan. De fotograaf heeft hierdoor geen zeggenschap meer over zijn afdrukken en zijn auteursrecht op de foto’s is uitgeput. De verkoop van de afdrukken aan de derde en het openbaren daarvan door de derde is hierdoor rechtmatig. De fotograaf moet naast zijn eigen advocaat de volledige proceskosten van de drukker € 17.785,– betalen.
Hoe kan je zulke problemen nu voorkomen? Door goede afspraken te maken over het gebruik van de foto’s en op de wijze het gebruiksrecht daarop is beperkt. Uiteraard kunnen wij voor u een sluitende overeenkomst opstellen waarbij het gebruiksrecht mogelijk per medium, in tijd of voor een bepaald geografisch gebied wordt beperkt. Bij twijfel neem direct contact met ons op +31 (0) 20 379 23 21.
Geschreven door Barend van den Berg en Diederik Donk, advocaat bij The Legal Group. Diederik Donk adviseert onze cliënten op het gebied van intellectueel eigendomsrecht en ondernemingsrecht.